Śledziona, grasica czy węzły chłonne to tylko niektóre z elementów budujących układ odpornościowy człowieka. Należy jednak zaznaczyć, iż zdecydowana większość komórek odpornościowych zlokalizowana jest w przewodzie pokarmowym (GALT – układ immunologiczny związany ze śluzówkami).
Dlatego też organ ten odgrywa wiodącą rolę w utrzymaniu zdrowia, a tym samym w regulacji odpowiedzi immunologicznej organizmu. Niemal 60–70% komórek immunokompetentnych występuje w obrębie tkanki immunologicznej przewodu pokarmowego GALT. GALT to złożony system odpornościowy zbudowany ze zorganizowanych kompleksów tkanki limfatycznej.
Należy podkreślić, iż do prawidłowego rozwoju tkanki GALT, a tym samym do prawidłowego funkcjonowania całego układu odpornościowego, niezbędna jest prawidłowa kolonizacja przewodu pokarmowego przez bakterie tworzące ekosystem jelitowy. Bez mikrobioty jelitowej układ immunologiczny nie mógłby funkcjonować prawidłowo. Drobnoustroje jelitowe odgrywają rolę „pierwotnych trenerów” układu immunologicznego. Pierwsze bakterie zasiedlające jelito noworodka są podstawą regulacji pracy układu odpornościowego i stanowią element kluczowy do wykształcenia prawidłowo funkcjonujących mechanizmów obronnych. Ma to na celu sprawną walkę z zakażeniami bakteryjnymi, grzybiczymi, wirusowymi itp.
Załamanie równowagi bakteryjnej w jelicie – czyli dysbioza jelitowa – wpływa nie tylko negatywnie na funkcjonowanie mechanizmów odpornościowych. Sprzyja ono również rozwojowi licznych chorób, m.in. alergii i nietolerancji pokarmowych, chorób czynnościowych i organicznych przewodu pokarmowego, zwiększonej podatności na zakażenia, obniżonej odporności organizmu, a nawet zaburzeniom nastroju, depresji czy otyłości. Kształtowanie ekosystemu jelitowego, a tym samym prawidłowo funkcjonującego układu odpornościowego w jelicie, uzależnione jest od wielu czynników. Współczesny tryb życia, stosowane leki (szczególnie antybiotyki, IPP, NLPZ), częsty stres, używki, a nawet nadmierna aktywność fizyczna (sport wyczynowy) sprzyjają rozwojowi drobnoustrojów potencjalnie patogennych i grzybów, przy jednoczasowej redukcji liczby bakterii prozdrowotnych. Z tego względu w pewnych sytuacjach klinicznych, a nawet profilaktycznie, szczególnie istotna jest skuteczna odbudowa zachwianej równowagi bakteryjnej w jelicie za pomocą odpowiednio dobranych probiotyków i prebiotyków. Probiotyki to żywe szczepy bakterii o udokumentowanej zdolności pozytywnego oddziaływania na ludzkie zdrowie, wywodzące się z przewodu pokarmowego zdrowego człowieka. Skuteczność ich działania wynika z odtwarzania korzystnych warunków w przewodzie pokarmowym, sprzyjających namnażaniu pożądanej mikrobioty autochtonicznej.
mgr inż. Dominika Jankowska
Absolwentka poznańskiego Uniwersytetu Przyrodniczego specjalizująca się w dziedzinie diagnostyki mikrobiologicznej i biotechnologii. W trakcie studiów prowadziła badania w zakresie wpływu prebiotyków na wzrost i rozwój bakterii probiotycznych. Aktualnie specjalizuje się w tematyce zaburzeń mikroflory jelitowej, celowanej probiotykoterapii oraz suplementacji wspomagającej odbudowę uszkodzonej bariery jelitowej. Autorka licznych artykułów naukowych z zakresu biotechnologii, biomedycyny i żywienia człowieka. Wykładowca na warsztatach i szkoleniach z zakresu probiotykoterapii oraz roli ekosystemu jelitowego w utrzymaniu zdrowia organizowanych dla lekarzy, dietetyków i pacjentów. Na co dzień pełni funkcje zastępcy Dyrektora ds. naukowych Centrum Medycznego Vitaimmun a ponadto koordynuje projekt Vitaimmun Pet.
Pełna publikacja dostępna poniżej:
