Probiotyki są to żywe mikroorganizmy, które podane w odpowiednich ilościach wywierają korzystne skutki zdrowotne. Poza istotnością stosowania probiotykoterapii w sposób celowany, ważne jest również, aby ich dawka, forma i okoliczności podawania nie były przypadkowe.
Bez wątpienia najistotniejszym aspektem probiotykoterapii jest dawka probiotyku. Niskie pH żołądka stanowi przyczynę, dla której dawka preparatu probiotycznego powinna być ustalona w taki sposób, aby dotarła do jelit w ilości pożądanej i wywołującej oczekiwany efekt zdrowotny. Zawartość żywych komórek w probiotykach waha się od 105 do 109 jednostek tworzących kolonie (jtk)/g lub ml, a probiotyczne właściwości ustalone dzięki badaniom klinicznym związane są z gatunkiem, rodzajem i szczepem zastosowanego drobnoustroju. Istotne jest to, aby preparat przygotowany został w sposób właściwy, gdyż proces technologiczny wpływa na aktywność i żywotność szczepów bakteryjnych. Warunki przechowywania, sposób podania i czas odgrywają równie istotną rolę w aspekcie aktywności i przeżywalności probiotyków.
Skuteczność działania preparatu probiotycznego uzależniona jest także od tego, czy zastosowana została monokultura bakteryjna, czy też podany preparat jest preparatem wieloszczepowym. Spośród czynników wpływających na przeżywalność bakterii probiotycznych wymienić można temperaturę, pH środowiska i formę podania preparatu probiotycznego. Temperatura jest głównym czynnikiem warunkującym procesy życiowe mikroorganizmów. Jej działanie może mieć charakter bezpośredni – wpływa na aktywność enzymów, szybkość wzrostu, skład chemiczny komórek czy wymagania pokarmowe, albo też bezpośredni – reguluje transport, dyfuzję substancji chemicznych, zmianę właściwości osmotycznych błon komórkowych czy rozpuszczalność związków wewnątrzkomórkowych. Ze względu na wymagania temperaturowe bakterie dzielimy na pięć grup: psychrofile, psychrotrofy, mezofile, termofile i hipertermofile.
Różnorodne przystosowania fizjologiczne komórek gwarantują ich wzrost w odmiennych warunkach, a ponadto umożliwiają produkcję białek szoku zimna (CSP) oraz białek szoku termicznego (HSP) zabezpieczających przed letalnym wpływem temperatury na bakterie. Optymalną temperaturą wzrostu bakterii probiotycznych, szczególnie z rodzaju Lactobacillus, jest zakres 30–40°C, gdyż są to bakterie wyizolowane z przewodu pokarmowego człowieka i zwierząt.
mgr inż. Dominika Jankowska
Absolwentka poznańskiego Uniwersytetu Przyrodniczego specjalizująca się w dziedzinie diagnostyki mikrobiologicznej i biotechnologii. W trakcie studiów prowadziła badania w zakresie wpływu prebiotyków na wzrost i rozwój bakterii probiotycznych. Aktualnie specjalizuje się w tematyce zaburzeń mikroflory jelitowej, celowanej probiotykoterapii oraz suplementacji wspomagającej odbudowę uszkodzonej bariery jelitowej. Autorka licznych artykułów naukowych z zakresu biotechnologii, biomedycyny i żywienia człowieka. Wykładowca na warsztatach i szkoleniach z zakresu probiotykoterapii oraz roli ekosystemu jelitowego w utrzymaniu zdrowia organizowanych dla lekarzy, dietetyków i pacjentów. Na co dzień pełni funkcje zastępcy Dyrektora ds. naukowych Centrum Medycznego Vitaimmun a ponadto koordynuje projekt Vitaimmun Pet.
dr n. biol. med. Patrycja Szachta
Stopień doktora nauk biologicznych uzyskała w trakcie studiów doktoranckich w Klinice Gastroenterologii Dziecięcej i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Autorka licznych publikacji medycznych w czasopismach polskich i zagranicznych oraz rozdziałów w monografiach naukowych. Dyrektor ds. naukowych w Centrum Medycznym Vitaimmun. Posiada wieloletnie praktyczne i teoretyczne doświadczenie z zakresu utajonych nadwrażliwości pokarmowych oraz zaburzeń mikroflory jelitowej.
Pełna publikacja dostępna poniżej:
