W poprzednim wpisie omówiona została eliminacja produktów alergizujących z diety po otrzymaniu wyników badania alergii pokarmowych IgG/IgA- zależnych. Dowiedzieliśmy się z niego, że odpowiednio zaplanowana eliminacja, poprzedzona edukacją z zakresu odpowiednich zamienników, może być prosta a nawet.. wnosić pewien „powiew świeżości” do naszej diety, który – być może – zostanie z nami na dłużej.
Zastępowanie wykluczonych produktów z diety jest szczególnie istotne. Ustalając składniki takiej diety należy pamiętać, aby jej skład nie narażał nas na wystąpienie niedoborów białkowo- energetycznych, witaminowych czy mineralnych.
Spis treści
Elementem diety, który zostanie przedstawiony w tym wpisie jest rotacja.
Przeprowadzone dotychczas badania wskazują, że u osób z alergiami dochodzi często do uczulenia na spożywany przez chorego produkt wprowadzony zastępczo do diety. Innymi słowy – wycofujemy z diety produkt A i zastępujemy go produktem B, który spożywamy niemal codziennie…Nadwrażliwość na produkt B, która wystąpi po pewnym czasie jest niemal pewna..
No i co teraz?
Z tego powodu niektórym chorym zaleca się stosowanie diety rotacyjnej, w której wybrane produkty stosowane są cyklicznie, czyli raz na cztery dni.
Dieta rotacyjna – o co w tym chodzi?
Oznacza to, że w sytuacji, w której dany składnik pokarmowy spożywany jest w poniedziałek, jego ponowne spożycia nastąpić powinno po trzydniowej przerwie – czyli w piątek. Metoda ta ma na celu obniżenie kumulacyjnej ilości alergenów w jednostce czasu.
Rotację powinno się stosować w przypadku tych produktów, które nie wywołują na tyle mocnej nadwrażliwości, aby trzeba je było z diety całkowicie wyeliminować. Co ważne – niekiedy rotacja zalecana jest także w przypadku produktów, które w momencie wykonania badania znajdują się na stopniu 0 – czyli tych które uznajemy za całkowicie bezpieczne.. Pytanie kiedy? Otóż z pewnością rotację „zerem” należy rozważyć jeśli u danej osoby wykryto wiele innych reakcji pokarmowych co wskazuje na zwiększoną przepuszczalność bariery jelita cienkiego. Może wówczas dochodzić do rozwoju reakcji alergicznej na wybrany produkt jeśli będzie on spożywany zbyt często – nawet jeśli w momencie wykonania badania znajdował się on na stopniu 0.
W takiej sytuacji niejako „dmuchamy na zimne” redukując ryzyko wzrostu poziomu przeciwciał na uprzednio bezpieczny produkt.
Jakie są dodatkowe korzyści rotacji?
Zaletą wdrożenia rotacji jest zmniejszenie ryzyka rozwoju niedoborów pokarmowych, które mogą być obecne w przypadku stałego i powtarzalnego składu diety.
Rotacja ma też inne plusy – dieta jest znacznie mniej monotonna i lepiej akceptowana przez osobę z alergiami pokarmowymi.
Należy także zaznaczyć, iż w przypadku istnienia utajonej alergii na dużą ilość produktów pokarmowych (oraz ewentualnego współwystępowania alergii IgE- zależnej) wskazanym może być rotowanie całą rodziną botaniczną lub klasą zoologiczną.
Brzmi trudno..? Zaraz spróbujemy nieco ten temat rozjaśnić.
Przykładowo, jeśli jednego dnia decydujemy się na spożycie drobiu, do którego zaliczamy m.in. kury, indyki, kaczki, to spożycie którego któregokolwiek z tych mięs powinno nastąpić po 3 dniach. Podobnie kwestia ta wygląda w przypadku rodzin botanicznych. Na przykładzie rodziny dyniowatych, do której zaliczamy m.in. cukinię, dynię, melony czy ogórki, produkty z tej rodziny łączymy jednego dnia i następnie spożywamy je po określonym czasie. Należy także zaznaczyć, iż spożycie wybranych produktów w ciągu jednego dnia może występować kilkukrotnie. Na szczęście tak ścisła rotacja nie dotyczy wszystkich osób z opóźnionymi alergiami pokarmowymi i powinna być wdrażana jedynie w przypadku istnienia indywidualnych wskazań.
Znacznym ułatwieniem dla osób stosujących rotację w swojej diecie może być przygotowanie zestawienia produktów, z podziałem na dni tygodnia, które zawiesić można np. na lodówce, czyli pewnego rodzaju żywieniową „ściągę”.
Na szczęście – eliminacja i rotacja to tylko krótki epizod w naszym życiu, mający na celu powrót do zdrowia i tak należy je traktować. Oczywiście pod warunkiem, że obie interwencje były prawidłowo prowadzone..
No i nareszcie! Po okresie prawidłowo stosowanej eliminacji oraz rotacji czas na upragniony powrót do zakazanych pokarmów!:)
Ponowne wdrożenie produktu do diety poprzedzone być powinno próbą prowokacyjną, która umożliwia weryfikację reakcji naszego organizmu na pierwotnie alergizujący produkt. Prawidłowo prowadzona eliminacja ma bowiem na celu redukcję poziomu przeciwciał i przywrócenie tolerancji immunologicznej. Przed przystąpieniem do wdrażania produktów diety należy wybrać kolejność ich wdrażania, która uwarunkowana jest głównie naszymi chęciami oraz wartością odżywczą danego produktu – warto rozpocząć rozszerzanie diety o te produkty, których brak najbardziej zubaża naszą dietę w wartości odżywcze. Z uwagi na fakt, iż reakcje w klasie IgG/ IgA mają charakter opóźniony, po wdrożeniu wybranego składnika pokarmowego do diety należy spodziewać się możliwego wystąpienia reakcji nawet do 96 godzin od kontaktu z alergenem. Jeśli po pierwszej próbie prowokacyjnej nie doszło do rozwoju niepożądanych reakcji, przystąpić należy do tego procesu raz jeszcze. Po wykonaniu drugiej próby, którą (jak zakładamy) przeszliśmy pozytywnie – dany produkt z eliminacji możemy wprowadzić do rotacji – czyli ,, nie od razu Rzym zbudowano ”. Co ważne – nie należy początkowo nadmiernie obciążać naszego układu immunologicznego wdrożonym produktem. W sytuacji, kiedy po wdrożeniu uprzednio eliminowanego produktu do diety pojawiają się u nas ponownie objawy alergii – należy przedłużyć okres eliminacji. Dalszy czas jej trwania ustalany jest indywidualnie, na podstawie wywiadu chorobowego.
Na zakończenie…
Mam nadzieję, że obie części wpisu, przedstawiającego opis eliminacji i rotacji przyczynią się do lepszego zrozumienia jak powinna wyglądać dieta eliminacyjno-rotacyjna. Jest ona znacznie prostsza niż może się wydawać – wystarczy odrobina czasu na przygotowania!
Pamiętajcie również, że jeśli nadal macie problem z ułożeniem odpowiedniego jadłospisu, najbezpieczniej będzie skontaktować się z dietetykiem, który pomoże w prawidłowym skomponowaniu diety – tak by zabezpieczała wszelkie niezbędne składniki oraz sprawiała jak najmniej kłopotu.
Powodzenia!
