Mikroflora jelitowa stanowi integralny element rozwijającego się organizmu niemowlęcia. Bakterie jelitowe wpływają na funkcjonowanie szeregu narządów i organów oraz prawidłowość przebiegu procesów metabolicznych i immunologicznych (odpornościowych).
Mikroorganizmy bytujące w przewodzie pokarmowym poprawiają i ułatwiają m.in. procesy trawienne, perystaltykę jelit, regenerują nabłonek jelitowy, hamują wzrost mikroorganizmów patogennych, a także wytwarzają szereg prozdrowotnych związków (metabolitów). Jedną z najważniejszych właściwości mikroorganizmów kolonizujących przewód pokarmowy, z perspektywy rozwoju noworodka i niemowlęcia, jest dominujący wpływ na prawidłową aktywację i dojrzewanie zlokalizowanego w przewodzie pokarmowym układu odpornościowego GALT (gut-associated lymphoid tissue).
Prozdrowotne bakterie z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium stanowią przeważającą część mikroflory jelitowej zdrowego dziecka, którego układ immunologiczny, pomimo wykształcenia niezbędnych struktur limfatycznych, nie jest jeszcze w pełni dojrzały. W osiągnięciu całkowitej jego aktywności funkcjonalnej biorą udział m.in. wspomniane powyżej bakterie jelitowe, które zasiedlając przewód pokarmowy noworodka w momencie porodu, odgrywają główną rolę w prawidłowym ukierunkowaniu jego odporności. Czym jest prawidłowa praca układu odpornościowego? Mówiąc najprościej – właściwie działający układ immunologiczny sprawnie eliminuje te czynniki, które rzeczywiście stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia. Pierwszy, główny kontakt jałowego przewodu pokarmowego noworodka z bakteriami ma miejsce w momencie porodu, choć pojawiają się doniesienia o możliwej stymulacji bakteryjnej dziecka już w trakcie życia płodowego.
Kilka godzin po narodzinach jelita dziecka zasiedlają pierwsze szczepy bakterii, które towarzyszyć mu będą przez całe życie, tworząc wspomnianą mikroflorę autochtoniczną, czyli pionierską. Dalsza kolonizacja jest szczególnie intensywna w okresie pierwszych dwóch, trzech lat życia, kiedy wraz z wprowadzaniem pokarmów stałych i zmianą diety mikroflora jelitowa dziecka zaczyna przypominać swym składem jakościowym i ilościowym ekosystem jelitowy człowieka dorosłego, choć pełną dojrzałość ekosystem ten osiąga ok. siódmego roku życia. Należy jednak pamiętać, iż w dalszym ciągu mikrobiom ten jest niezwykle wrażliwy na działanie czynników, które mogą znacząco zaburzyć właściwe (fizjologiczne) proporcje bakteryjne w jelicie.
mgr inż. Dominika Jankowska
Absolwentka poznańskiego Uniwersytetu Przyrodniczego specjalizująca się w dziedzinie diagnostyki mikrobiologicznej i biotechnologii. W trakcie studiów prowadziła badania w zakresie wpływu prebiotyków na wzrost i rozwój bakterii probiotycznych. Aktualnie specjalizuje się w tematyce zaburzeń mikroflory jelitowej, celowanej probiotykoterapii oraz suplementacji wspomagającej odbudowę uszkodzonej bariery jelitowej. Autorka licznych artykułów naukowych z zakresu biotechnologii, biomedycyny i żywienia człowieka. Wykładowca na warsztatach i szkoleniach z zakresu probiotykoterapii oraz roli ekosystemu jelitowego w utrzymaniu zdrowia organizowanych dla lekarzy, dietetyków i pacjentów. Na co dzień pełni funkcje zastępcy Dyrektora ds. naukowych Centrum Medycznego Vitaimmun a ponadto koordynuje projekt Vitaimmun Pet.
dr n. biol. med. Patrycja Szachta
Stopień doktora nauk biologicznych uzyskała w trakcie studiów doktoranckich w Klinice Gastroenterologii Dziecięcej i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.
Autorka licznych publikacji medycznych w czasopismach polskich i zagranicznych oraz rozdziałów w monografiach naukowych. Dyrektor ds. naukowych w Centrum Medycznym Vitaimmun. Posiada wieloletnie praktyczne i teoretyczne doświadczenie z zakresu utajonych nadwrażliwości pokarmowych oraz zaburzeń mikroflory jelitowej.
Pełna publikacja dostępna poniżej:
MIKROBIOTA DZIECKA, czyli probiotyki od pierwszych dni życia