Czy w sezonie grzewczym doświadczają Państwo wzmożonego kataru, kichania, świądu nosa i gardła, niedrożności przewodów nosowych oraz trudności z oddychaniem? Czy symptomy te w ciągu całego roku nasilają się przy sprzątaniu lub przy kontakcie z kurzem? Mogą to być objawy alergii na roztocza kurzu domowego.
Roztocza kurzu domowego (HDM) są źródłem alergenów i istotną przyczyną alergicznego nieżytu nosa i astmy alergicznej. Najlepiej poznane gatunki roztoczy kurzu domowego to D. pteronyssinus i D. farinae. Dane dotyczące częstości występowania uczulenia na alergeny roztoczy kurzu domowego wahają się od 65 do 130 milionów osób w populacji ogólnej na całym świecie. Kontakt z alergenem może być istotny dla przebiegu choroby nawet u 50% pacjentów chorujących na astmę.
Badania wskazują, że na zmniejszenie stężenia roztoczy kurzu domowego w domu wpływają stosowanie materacy antyroztoczowych oraz obecność twardych podłóg zamiast dywanów. Niestety metaanalizy randomizowanych badań nie wykazały wpływu metod chemicznych i fizycznych zmniejszających narażenie na alergeny roztoczy kurzu domowego na objawy astmy. Udowodniono również, że stosowanie pościeli nieprzepuszczalnej dla roztoczy jest mało skuteczne w zmniejszaniu objawów alergicznego nieżytu nosa, ale stosowanie akarycydów i częste wietrzenie sypialni może przynieść korzyści w postaci mniejszych objawów nosowych.
W leczeniu objawowym wywoływanego przez roztocza alergicznego nieżytu nosa stosowane są leki przeciwhistaminowe doustne, donosowe oraz sterydy donosowe. W leczeniu astmy podaje się ponadto leki wziewne.
Immunoterapia swoista (AIT) jest jedynym leczeniem przyczynowymi i modyfikującym przebieg choroby u pacjentów z alergią na roztocza kurzu domowego. Jest stosowana w formie podjęzykowej (tabletki lub krople) oraz jako iniekcje podskórne. Jest to leczenie zalecane jako dodatek do regularnej terapii astmy u osób dorosłych z kontrolowaną lub częściowo kontrolowaną astmą alergiczną wywołaną przez HDM. Metoda podskórna jest zalecana u dorosłych i dzieci, a krople SLIT są zalecane u dzieci z kontrolowaną astmą alergiczną wywołaną przez HDM jako uzupełnienie regularnej terapii astmy w celu zmniejszenia objawów i zapotrzebowania na leki.
Metaanalizy wykazują, że immunoterapia podskórna jest pomocna w łagodzeniu objawów i zmniejszeniu leków stosowanych u pacjentów z astmą, pomimo braku poprawy czynności płuc.
W razie nasilenia astmy alergicznej oraz alergicznego nieżytu nosa spowodowanych przez roztocza kurzu domowego i nieustępujących pomimo właściwego leczenia zachęcam do kontaktu z specjalistą alergologii i rozpoczęciem immunoterapii swoistej nazywanej również odczulaniem.
Autor artykułu: dr Michał Rogacki
[1] Calderón MA, Linneberg A, Kleine-Tebbe J, De Blay F, Hernandez Fernandez de Rojas D, Virchow JC, Demoly P. Respiratory allergy caused by house dust mites: What do we really know? J Allergy Clin Immunol. 2015 Jul;136(1):38-48. doi: 10.1016/j.jaci.2014.10.012. Epub 2014 Nov 22. PMID: 25457152.
[2] van den Bemt, L., de Vries, M.P., van Knapen, L., Jansen, M., Goossens, M., Muris, J.W.M. and van Schayck, C.P. (2006), Influence of mattress characteristics on house dust mite allergen concentration. Clinical & Experimental Allergy, 36: 233-237. https://doi.org/10.1111/j.1365-2222.2006.02427.x
[3] Gotzsche PC, Johansen HK. House dust mite control measures for asthma. Cochrane Database Syst Rev 2008;(2):CD001187.
[4] Sheikh A, Hurwitz B, Nurmatov U, van Schayck CP. House dust mite avoidance measures for perennial allergic rhinitis. Cochrane Database Syst Rev 2010;(7):CD001563
[5] Agache I, Lau S, Akdis CA, Smolinska S, Bonini M, Cavkaytar O, Flood B, Gajdanowicz P, Izuhara K, Kalayci O, Mosges R, Palomares O, Papadopoulos NG, Sokolowska M, Angier E, Fernandez-Rivas M, Pajno G, Pfaar O, Roberts GC, Ryan D, Sturm GJ, van Ree R, Varga EM, van Wijk RG, Yepes-Nuñez JJ, Jutel M. EAACI Guidelines on Allergen Immunotherapy: House dust mite-driven allergic asthma. Allergy. 2019 May;74(5):855-873. doi: 10.1111/all.13749. PMID: 31095767.
[6] Virchow JC, Backer V, Kuna P, Prieto L, Nolte H, Villesen HH, Ljørring C, Riis B, de Blay F. Efficacy of a House Dust Mite Sublingual Allergen Immunotherapy Tablet in Adults With Allergic Asthma: A Randomized Clinical Trial. JAMA. 2016 Apr 26;315(16):1715-25. doi: 10.1001/jama.2016.3964. PMID: 27115376.