Stacjonarny wodorowo-metanowy test oddechowy SIBO/IMO
Przerost bakteryjny jelita cienkiego zwany w skrócie SIBO (ang. Small Intestinal Bacterial Overgrowth) jest zaburzeniem, w którym dochodzi do nadmiernego namnożenia bakterii w jelicie cienkim. Jelito cienkie w stanie zdrowia nie jest miejscem bytowania tak znacznej ilości bakterii jelitowych, a ich nadmierny wzrost prowadzi do szeregu zaburzeń jelitowych. Wymienić tu można miedzy innymi zaburzenia wchłaniania, dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego (biegunki, wzdęcia, zaparcia, bóle brzucha), nadmierną utratę masy ciała, ale też szereg objawów nieswoistych, pozornie niezwiązanych z przewodem pokarmowym.
IMO (Intestinal Methanogen Overgrowth) to zaburzenie, w którym dochodzi do nadmiernego wzrostu metanogenów w jelitach, czyli mikroorganizmów produkujących metan. Metanogeny są archeonami, które mogą wpływać na motorykę jelit.
Badanie w kierunku zdiagnozowania przerostu bakteryjnego w jelicie cienkim polega na pomiarze stężenia wodoru i metanu w wydychanym powietrzu.
WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA
- Wzdęcia,
- Bóle brzucha,
- Biegunki lub zaparcia,
- Nadmierne wytwarzanie gazów,
- Niestrawność,
- Halitoza,
- Refluks,
- Gazy o zapachu siarkowodoru (zgniłe jaja).
POZYTYWNY WYNIK BADANIA OBSERWUJE SIĘ CZĘSTO W KONSEKWENCJI TAKICH PROBLEMÓW JAK:
- Zaburzenia motoryki jelit – spowolniona perystaltyka jelit może prowadzić do zalegania treści pokarmowej, co sprzyja rozrostowi bakterii,
- Strukturalne zmiany w jelitach, takie jak uchyłki jelitowe, zrosty pooperacyjne mogą sprzyjać nadmiernemu rozrostowi bakterii,
- Choroby metaboliczne i układowe (np. celiakia, cukrzyca, marskość wątroby, przewlekłe zapalenie trzustki, choroby nerek),
- Zaburzenia immunologiczne – niedobory odporności mogą wpłynąć na zdolność organizmu do kontrolowania wzrostu bakterii,
- Choroby zapalne jelit, takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna,
- Długotrwałe lub częste stosowanie leków np. antybiotyków, inhibitorów pompy protonowej może zaburzyć równowagę mikroflory jelitowej,
- Stres,
- Zaburzenia produkcji kwasu żołądkowego – zmniejszona produkcja kwasu solnego w żołądku może umożliwić bakteriom przeżycie i rozmnażanie się w jelicie cienkim.
Zaburzenia tych mechanizmów mogą prowadzić do rozwoju SIBO/IMO, a ich identyfikacja stanowi podstawę dla podjęcia skutecznej terapii. Ustalenie choroby podstawowej, stanowi także element redukcji ryzyka jego nawrotu w przyszłości.
DLACZEGO OCENA STĘŻENIA WODORU I METANU W JELICIE CIENKIM JEST TAK ISTOTNA?
Objawy SIBO i IMO mogą być podobne (wzdęcia, bóle brzucha, biegunki, zaparcia), ale mechanizmy tych stanów są różne, co wpływa na strategię leczenia. Ocena stężenia wodoru i metanu pomaga zidentyfikować, który z tych dwóch stanów występuje, co umożliwia bardziej precyzyjne leczenie. SIBO zwykle leczy się antybiotykami, które celują w nadmiar bakterii w jelicie cienkim (np. rifaksymina). W przypadku IMO, mogą być konieczne inne leki lub podejście, ponieważ metanogeny są bardziej oporne na niektóre antybiotyki. Stężenie wodoru i metanu może pomóc w doborze odpowiednich probiotyków i prebiotyków, które wspierają zdrową mikroflorę jelitową. Testy oddechowe mierzące stężenie wodoru i metanu mogą być używane do monitorowania skuteczności leczenia. Zmniejszenie poziomów tych gazów po terapii wskazuje na skuteczne obniżenie nadmiernego wzrostu bakterii lub metanogenów. Ponadto wysoki poziom wodoru jest często związany z biegunką, podczas gdy metan jest bardziej związany z zaparciami. To zróżnicowanie może także pomóc lekarzom lepiej zrozumieć, jakie mechanizmy wpływają na objawy pacjenta.
Badanie trwa około trzech godzin (140 minut lub 180 minut w przypadku osoby ze zwolnionym pasażem jelitowym), a pobrań dokonujemy co 20 minut. Pacjent wypija jednorazowo podany roztwór laktulozy, a następnie wydycha powietrze do specjalnego woreczka z ustnikiem, z którego pobieramy materiał do analizy.
W trakcie testu nie pijemy wody (lub w bardzo małych ilościach) oraz nie wykonujemy większego wysiłku fizycznego.
- Niewłaściwa dieta oraz przygotowanie – pacjenci, którzy nie przestrzegają zaleceń dotyczących diety oraz przygotowania do badania, np. jedząc pokarmy bogate w węglowodany lub jedząc przed badaniem, mogą mieć wyniki testu fałszywie dodatnie lub fałszywie ujemne,
- Stosowanie antybiotyków – antybiotyki mogą wpływać na florę bakteryjną jelit i zafałszować wyniki testu. Zaleca się odczekanie co najmniej 4 tygodni po zakończeniu antybiotykoterapii przed przystąpieniem do testu,
- Niedawne badania endoskopowe – zabiegi takie jak kolonoskopia czy gastroskopia mogą wpłynąć na wyniki testu. Zaleca się odczekanie 4 tygodni po takich procedurach,
- Przebyte operacje jelit – osoby, które niedawno przeszły operacje na jelitach, mogą mieć zmienioną florę bakteryjną oraz motorykę jelit, co może wpłynąć na wyniki testu. Konsultacja z lekarzem jest konieczna przed podjęciem decyzji o wykonaniu testu,
- Ciąża i karmienie piersią – choć testy oddechowe są generalnie bezpieczne, kobiety w ciąży lub karmiące piersią powinny skonsultować się z lekarzem przed wykonaniem testu.
Badanie stacjonarne odbywa się w CM Vitaimmun w Poznaniu przy ulicy Kosynierskiej 10A, 60-241. Czas trwania badania: 140 min.
Przystąpienie do testu oddechowego nie koliduje z wykonywaniem innych badań w CM Vitaimmun.
Jedynie prawidłowe przygotowanie się do testu wodorowo-metanowego zapewni uzyskanie wiarygodnego wyniku.
- Przed wykonaniem badania obowiązuje ścisła dieta (24-48h przed badaniem) – patrz niżej,
- Pacjent powinien być na czczo przez 12 godzin poprzedzających wykonanie testu,
- W przypadku stwierdzonej lub podejrzewanej hipoglikemii, cukrzycy typu I lub typu II przed wykonaniem testu należy BEZWZGLĘDNIE skontaktować się z lekarzem,
- Miesiąc przed wykonaniem badania nie należy stosować:
antybiotyków, prokinetyków oraz nifuroksazydu, furazolidonu i związków bizmutu,
a także wykonywać: kolonoskopii, fluoroskopii, hydrokolonoterapii, lewatywy, - Na 14 dni przed wykonaniem badania nie należy stosować:
środków przeciwbiegunkowych oraz przeciwzaparciowych, suplementów błonnika, probiotyków oraz ziół bakteriobójczych (oregano, czosnek, cebula itp.), - Na 7 dni przed wykonaniem badania nie należy stosować: inhibitorów pompy protonowej (Bioprazol, Helicid, Polprazol, Piastprazol, Prazol, Ortanol, Ultop, Controloc, Contix, Anesteloc, IPP, Nolpaza, Panzol, Ozzion, Xotepic itp.), witaminy C,
- Na 24 godziny przed wykonaniem badania nie należy stosować: suplementów, leków przeciwbólowych oraz ziół,
- Na 12 godzin przed rozpoczęciem badania, pacjent powinien zaprzestać palenia tytoniu i żucia gumy,
- W dniu badania można przyjąć leki przyjmowane na stałe (z wyjątkiem witamin, środków przeczyszczających, antybiotyków i innych wyżej wymienionych) popite małą ilością wody,
- Przystępując do testu pacjent powinien mieć umyte zęby. Dozwolone jest użycie pasty ziołowej, o prostym składzie (bez dodatku substancji słodzących),
- Pacjenci z protezami nie powinni używać kleju mocującego w dniu badania,
- Znaczny wysiłek fizyczny oraz sen powinien być ograniczony najpóźniej 1-2 godziny przed wykonaniem badania.
DIETA PRZED TESTEM
Przed wykonaniem badania obowiązuje ścisła dieta. Czas trwania diety zależy od objawów. Pacjenci z biegunkami i/lub wzdęciami są to 24 godziny przed testem (w całym dniu przed testem), a w przypadku osób, które cierpią na zaparcia i/lub wzdęcia – na 48 godzin (całe dwa dni przed testem).
Nie wolno spożywać:
- owoców i przetworów owocowych,
- warzyw,
- nabiału,
- wędlin, kiełbas i innych przetworzonych produktów mięsnych,
- produktów zbożowych (chleby, mąka, makarony, kasze, płatki zbożowe itp.) i ziaren zbóż,
- orzechów,
- nasion i roślin strączkowych,
- ketchupu, miodu, musztardy, majonezu,
- ziół i herbat ziołowych,
- napojów słodzonych oraz gazowanych (również wody).
Można spożywać:
- kurczaka: gotowany, gotowany na parze, pieczony lub grillowany (z niewielką ilością tłuszczu, bez przypraw),
- ryby, owoce morza,
- jajka (np. jajko na miękko, jajecznica, omlet – na niewielkiej ilości tłuszczu),
- biały ryż gotowany – tylko w umiarkowanych ilościach (nie więcej niż jedna mała filiżanka ugotowanego ryżu dziennie) i tylko u tych pacjentów, u których nie wywołuje on żadnych objawów ze strony układu pokarmowego i jest bardzo dobrze tolerowany,
- tłuszcz kokosowy, oliwę z oliwek (1 łyżka),
- dozwolone przyprawy: sól i pieprz,
- słaba kawa i czarna herbata (bez cukru, mleka, słodzików czy innych dodatków) – napoje te mogą być jedynie wypite RANO w dniu poprzedzającym badanie (później tylko czysta, niegazowana woda).
Jeśli występują wątpliwości czy dany produkt jest dozwolony, należy powstrzymać się od jego spożycia, aby uniknąć ewentualnego wpływu na wynik badania.
W ramach badania oddechowego w kierunku SIBO/IMO każdy pacjent ma zagwarantowaną bezpłatną, profesjonalną opiekę obejmującą biomedyczne konsultacje telefoniczne z wybranym specjalistą. W ramach konsultacji możliwe jest szczegółowe omówienie wyniku badania.
Dodatni wynik badania jest wskazaniem do konsultacji z lekarzem specjalistą.
Pacjent otrzymuje wynik od razu po przeprowadzeniu badania.
Co otrzymasz wykonując badanie:
- Laboratoryjny wynik badania, prezentujący poziom stężenia wodoru i metanu w wydychanym powietrzu, w odniesieniu do normy laboratoryjnej,
- Pigułkę wiedzy na temat postępowania w trakcie i po leczeniu SIBO/IMO,
- Wskazania do dalszej diagnostyki w przypadku uzyskania dodatniego wyniku badania,
- Przykładowy jadłospis diety LOW FODMAP,
- Wytyczne żywieniowe,
- Możliwość skorzystania z bezpłatnych konsultacji telefonicznych ze specjalistami, w ramach których istnieje możliwość omówienia wyniku.
