Dobroczynny wpływ określonych grup bakterii znany jest od „ dawien dawna”. Już Pliniusz starszy w 96 p.n.e. podkreślał prozdrowotne właściwości fermentowanych napojów mlecznych i zalecał ich spożywanie rekonwalescentom, pacjentom cierpiącym na zaburzenia żołądkowo – jelitowe oraz dzieciom.
Zjawiskiem probiozy i interakcji między bakteriami zainteresowali się Pasteur i Jaubert, którzy w roku 1877 opisali występowanie antagonizmu między wybranymi szczepami bakteryjnymi.
Znacząca rolę w badaniach nad szczepami probiotycznymi odegrali również nasi rodacy. Już w 1899 pediatra i neurolog, profesor Brudziński podjął próby leczenia zaburzeń żołądkowo – jelitowych o podłożu infekcyjnym wywołanych przez Proteus vulgaris u niemowląt za pomocą bakterii kwasu mlekowego występujących w serwatce (Brudziński J.: O występowaniu Bac. proteus vulgaris w stolcach niemowląt; próba leczenia przez podawanie hodowli bakteryjnych, Przegl Lek 1889, 48, 651–3). Profesor Brudziński najszerzej znany jest z opisu nowego objawu zapalenia mózgowo – rdzeniowego tzw. objaw Brudzińskiego. Brudziński badał też rolę Proteus vulgaris (patogennej flory) w etiologii nieżytu żołądkowo- jelitowego. Przebadał znaczną ilość próbek stolca od dzieci na obecność tego drobnoustroju i powiązał jego występowanie z obecnością stolców cuchnących, zbitych i gliniastych oddawanych w trakcie defekacji przez niemowlęta karmione sztucznie. Przeprowadził więc eksperyment. Postanowił usunąć Proteus z przewodu pokarmowego poprzez podaż dużych ilości laktozy i karmienie niemowląt żywymi kulturami Bacillus lactis aerogenes. Zbadano 18 chorych niemowląt, a 6 poddano eksperymentalnej terapii. Serwatkę wyjałowioną rozlewano do probówek i ponownie wyjałowiono. Do porcji w probówce dodawano 24-godz. hodowlę „Bacillus lactis aerogenes’ i podawano niemowlętom wraz z pokarmem:(> 3 probówki/dziennie).
Wprowadzając do jelit dziecka bakterie niechorobotwórcze, fizjologicznie przebywające w przewodzie pokarmowym – chcemy zniszczyć odmianę bakterii (Proteus vulgaris), obcą i szkodliwą dla tego przewodu. Jednym słowem – w walce o byt bakterii chcemy wesprzeć odmianę nieszkodliwą, korzystną dla przewodu pokarmowego. Działanie Bacillus lactis aerogenem wytwarza z cukru kwas, który przeszkadza w rozwoju Proteusa.
Dr n. biol. med. Patrycja Szachta
Stopień doktora nauk biologicznych uzyskała w trakcie studiów doktoranckich w Klinice Gastroenterologii Dziecięcej i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.
Autorka licznych publikacji medycznych w czasopismach polskich i zagranicznych oraz rozdziałów w monografiach naukowych. Dyrektor ds. naukowych w Centrum Medycznym Vitaimmun. Posiada wieloletnie praktyczne i teoretyczne doświadczenie z zakresu utajonych nadwrażliwości pokarmowych oraz zaburzeń mikroflory jelitowej.
Pełna publikacja dostępna poniżej:
