Czy stosować dietę bezglutenową u pacjentów onkologicznych? W przypadku pacjentów onkologicznych, u których została wdrożona radioterapia lub chemioterapia, niejednokrotnie obserwuje się pojawienie tzw. zespołu złego wchłaniania, spowodowanego zapaleniem śluzówki jelita. W takim wypadku stosuje się dietę łatwostrawną, wykluczającą źle tolerowane składniki, m.in. gluten oraz błonnik. Wpływają one bowiem na pogorszenie funkcjonowania jelit, a także mogą nasilać istniejący stan zapalny.
Dieta bezglutenowa
Dieta bezglutenowa powinna być kontynuowana nawet około roku po zakończonej terapii. Jest to spowodowane faktem, iż gluten działa podrażniająco przede wszystkim na błonę śluzową jelita. Generuje to powstawanie lokalnych stanów zapalnych, a w konsekwencji część badaczy postuluje nawet możliwą aktywację procesu nowotworzenia w obrębie jelit. Wysunięto hipotezę, że infekcja, stan zapalny i następcza odpowiedź układu immunologicznego są kluczem do zrozumienia procesu powstawania nowotworu.Uszkodzenie nabłonka jelita, spowodowane przez gluten, sprzyja rozwojowi zapalenia trzustki. Jest to skutkiem ograniczonego wydzielania cholecystokininy, odpowiedzialnej za wydzielanie enzymów trawiennych w trzustce. Brak uwolnienia tych enzymów prowadzi do powstawania kamieni żółciowych, co może wywołać stan zapalny. Uszkodzenia nabłonka promują także powstawanie nowotworów jelita, w tym chłoniaków nieziarniczych. Ziarna zbóż mają również silny wpływ na poziom insuliny we krwi. Insulina przyspiesza tempo rozrostu tkanek, przez co rośnie prawdopodobieństwo utraty kontroli nad przebiegiem tego procesu. W takiej sytuacji możemy spodziewać się wzrostu ryzyka procesu nowotworzenia.
Stan zapalny oraz stres oksydacyjny
Obecnie wiemy już, że stan zapalny oraz stres oksydacyjny nie są jedynie skutkiem nowotworu, lecz co istotne zwłaszcza w aspekcie profilaktyki mogą być także jego przyczyną. Z tego względu rozważyć należy wyeliminowanie wszystkich czynników promujących tego typu procesy, w tym glutenu oraz innych wymienionych składników zbóż.
Wpływ glutenu na rozwój stanu zapalnego w jelicie
Wpływ glutenu na rozwój stanu zapalnego w jelicie sugeruje celowość choć czasowego wprowadzenia diety bezglutenowej u pacjentów onkologicznych. Jednocześnie należy pamiętać, iż podobnie jak każda dieta eliminacyjna, dieta z eliminacją glutenu powinna być prowadzona pod opieką wykwalifikowanego dietetyka, celem zapobiegania niedoborom żywieniowym.